Archeomagnetisme en paleomagnetisme zijn twee belangrijke geofysische methoden die gebruikt worden om de geschiedenis van het aardmagnetisch veld door verschillende perioden heen te bestuderen. Deze methoden leveren waardevolle gegevens voor het dateren van archeologische en geologische gebeurtenissen en dragen aanzienlijk bij aan ons begrip van de geschiedenis van de aarde en het aardmagnetisch veld.

Gesteenten, sedimenten en gebakken materialen bevatten zeer kleine magnetische mineralen die gemagnetiseerd worden tijdens de vorming van gesteenten/sedimenten of tijdens het afkoelen van hoge temperaturen. Deze magnetisatie duurt miljoenen jaren (remanente magnetisatie) en is parallel aan het omringende magnetische veld op het moment van verwerving.

Archeo- en paleomagnetische metingen worden gebruikt voor:

• Datering van archeologische vindplaatsen
• Datering van geologische opeenvolgingen (magnetostratigrafie)
• Reconstructie van continentale en lokale tektonische bewegingen
• Reconstructie van het aardmagnetisch veld in het verleden en de analyse daarvan, bijvoorbeeld tijdens geomagnetische polariteitsomkeringen.