In de ochtend van 21 april observeerden onze voorspellers een schoolvoorbeeld van hoge bewolking van het type cirrus of cirrostratus over het zuidelijke gedeelte van Europa. Deze granulaire structuur in de wolken ontstaat als gevolg van een hoge concentratie aerosolen.
De granulaire structuur is zichbaar boven het zuiden van Frankrijk (bron: Meteosat).
Wat zijn aerosolen?
Een aerosol of fijn stof is het geheel van vaste of vloeibare deeltjes in een gas. De aerosolsamenstelling in de atmosfeer kan zeer uiteenlopend zijn, ze bevat deeltjes van natuurlijke oorsprong zoals pollen en zeezout maar ook deeltjes uitgestoten tijdens de verbranding van fossiele brandstoffen.
Hoe ontstaan deze wolken precies?
Een wolk bestaat uit kleine waterdruppelts en ijskristallen. Wanneer deze ijskristallen vermengd geraken met aerosolen, verhoogt de emissiviteit van de wolk. 's Nachts zendt de wolkentop langgolvige straling (infrarode straling) uit, wat leidt tot verdere afkoeling van de wolk. Hierdoor ontstaan cellulaire convectieve hoogwolken met een grotere instabiliteit. Door de opwarming van de wolkentop door de zonnestraling, treedt er stabilisatie op en verdwijnt de granulaire structuur.
Van waar zijn deze aerosolen afkomstig?
De kaart met voorspellingen van de aerosol concentraties toont aan dat er een stofpluim (aangeduid in het rood op de kaart) van de Sahara richting het westen van de Middellandse Zee trekt.
Voorspellingen van de aerosol optische diepte boven Europa. Deze optische diepte ('aerosol optical thickness' of AOD) is een maat voor het uitdoven van de zonnestraling door aerosoldeeltjes (Bron: ECMWF).
