De satellietbeelden die onze meteorologen gebruiken in het weerbureau worden geleverd door EUMETSAT. Deze internationale organisatie werd opgericht in 1986, en ze bestaat momenteel uit 30 Europese meteorologische instituten (waaronder ook het KMI). EUMETSAT is verantwoordelijk voor een continue verlening van satellietbeelden en producten aan de deelnemende instituten.
Naast het leveren van satellietgegevens staat EUMETSAT ook in voor de werking en ontwikkeling van een vloot meteorologische satellieten in geostationaire en polaire baan. De geostationaire satellieten draaien op 36000 kilometer hoogte boven de evenaar in een vaste baan rond de aarde met dezelfde snelheid als de aarde roteert, hetgeen ons elke 15 minuten gedetailleerde beelden van de aarde oplevert. Momenteel heeft EUMETSAT vier geostationaire satellieten in werking ter hoogte van Europa, Afrika en de Indische Oceaan, de zogenaamde Meteosat tweede generatie satellieten.
Daarnaast heeft EUMETSAT drie polaire satellieten of de zogenaamde Metop-satellieten in werking, die op een hoogte van 817 kilometer rond de polen vliegen. Dit type satellieten levert meer gedetailleerde waarnemingen van de globale atmosfeer, oceanen en continenten.
Onderstaande animatie toont voor beide types satellieten de baan die ze rond de aarde maken: de eerste satelliet is een Meteosat (geostationnair) en de tweede is een MetOp-satelliet (polair).
Waarvoor gebruiken we satellietbeelden?
Satellietbeelden helpen onze meteorologen bij het identificeren en opvolgen van de ontwikkeling van potentieel gevaarlijke weersituaties en bij het geven van tijdige voorspellingen en uitsturen van waarschuwingen. Een mooie illustratie hiervan is de doortocht van de storm Ciara op zondag 9 februari 2020, die in onderstaande animatie gemaakt met de Meteosat (geostationaire) beelden, is weergegeven.
Om de enorme bron aan meteorologische informatie van de satellietgegevens ten volle te benutten, zijn binnen EUMETSAT acht consortia actief die producten ontwikkelen en leveren voor een specifieke toepassing (‘Satellite Application Facilities’). Ook onze KMI-wetenschappers zijn actief betrokken bij een aantal van deze consortia, namelijk deze met toepassingen voor hydrologie, chemische samenstelling van de atmosfeer, klimaatmonitoring, en landoppervlak-atmosfeerinteracties.
Satellietconferentie
EUMETSAT organiseert jaarlijks een belangrijke meteorologische satellietconferentie waar wetenschappers uit de hele wereld samenkomen om kennis en ervaringen te delen en uit te wisselen. In september 2022 is KMI co-host van de conferentie, die dan zal plaatsvinden in België (Brussel).
