Op 3 september 2020 werden twee Belgische CubeSats, SIMBA (van het KMI) en PICASSO (van het BIRA), samen met 53 andere kleine satellieten aan boord van een Arianespace Vega-raket gelanceerd tijdens de Europese Vega SSMS Maiden-vlucht. Het is de eerste vlucht die door de European Space Agency (ESA) wordt gefinancierd om de Vega-raket in staat te stellen talrijke kleine satellieten tijdens één enkele missie in een baan om de aarde te brengen.

CubeSats zijn zeer kleine satellieten die in een baan om de aarde draaien. Ze hebben de vorm van een kubus van ongeveer 10 cm en zijn erg licht - ongeveer 1,3 kg. Een kubus wordt een eenheid (in het Engels 'Unit', 1U) genoemd. Deze eenheden kunnen worden gecombineerd om grotere structuren te bouwen, door twee of meerdere eenheden op elkaar te stapelen. Eenmaal in de ruimte kunnen ze zich openen en allerlei hulpmiddelen gebruiken, zoals bijvoorbeeld zonnepanelen. CubeSats worden gemaakt van goedkope standaardonderdelen en bieden dus een (relatief) goedkope mogelijkheid om onderzoek in de ruimte te doen.

SIMBA staat voor 'Sun-earth IMBAlance', hiermee wordt het verschil in de hoeveelheid inkomende en uitgaande straling aan de top van de atmosfeer bedoeld. Om de straling te meten is de satelliet uitgerust met een radiometer. Het doel is om te bepalen of het mogelijk is om zowel de inkomende straling van de zon als de uitgaande straling van de aarde te meten met hetzelfde instrument, wat nog nooit eerder werd gedaan.

"Het innovatieve aan Simba is dat het zal proberen een hogere absolute nauwkeurigheid te bereiken door hetzelfde instrument te gebruiken om de stralingssterkte van zowel de zon als de aarde te meten, wat nog nooit eerder is gedaan. Door dit te doen, zal het helpen de klimaatverandering te volgen door de totale energiebalans van onze planeet te berekenen."

"De belangrijkste oorzaak van de klimaatverandering is dat er steeds meer warmte van de zon in de atmosfeer van de aarde wordt vastgehouden door de toename van broeikasgassen. Om dit op een directe manier te kwantificeren, kunnen we meten hoeveel zonnestraling de aarde ontvangt en hoeveel van deze zonnestraling wordt gereflecteerd door het aardoppervlak en de atmosfeer. De derde component is de straling die de aarde uitstraalt in de vorm van thermische straling", legt Dr. Nevens uit.

"Door de uitgaande straling af te trekken van de inkomende zonnestraling, krijgen we een cijfer voor de stralingsbalans van de aarde - de hoeveelheid energie die onze planeet vasthoudt in plaats van te weerkaatsen of weg te stralen", voegt Dr. Nevens eraan toe.

De SIMBA-missie zal hopelijk aantonen dat CubeSats als volwaardige wetenschappelijke instrumenten ingezet kunnen worden. De kostenvermindering in vergelijking met full-size satellietplatformen zou het mogelijk maken om in de toekomst meerdere versies van deze instrumenten te bouwen en te laten vliegen en zo een ongekende gronddekking te verwerven. Dit zou een enorme stap voorwaarts betekenen voor het meten van de stralingsbalans - één van de belangrijkste parameters van de klimaatverandering.